Coniedzielnik nr 532

Od redaktora

Drodzy Parafianie!

Gdy mówimy o wydarzeniach zbawczych, niejednokrotnie pada termin „tajemnica”. Zazwyczaj stosowany jest on przy takich okazjach w znaczeniu „misterium; rzecz, zrozumienie której wymaga pewnego wtajemniczenia”. Gdy odczytujemy treść perykopy, która dziś rozbrzmiewa w liturgii, mamy do czynienia z tajemnicą innej natury: wielu już próbowało zgłębić, jaką treść miały napisy kreślone przez Jezusa na piasku w obecności grzesznej kobiety. Domysły mogą iść w rozmaitych kierunkach; dla nas istotne są te słowa, które z ust Zbawiciela padają w konkluzji: „Idź, a od tej chwili już nie grzesz”.

Gdy kilka tygodni temu rozpoczynaliśmy Wielki Post, zapewne wielu z nas czyniło dobre postanowienia. Wchodząc w ten święty czas jedni planowali dłuższe i bardziej gorliwe modlitwy, inni zobowiązywali się do surowych umartwień, niejeden obiecywał sobie zaangażowanie na rzez potrzebujących. Wybrzmiewające w Środę Popielcową wezwanie do modlitwy, postu i jałmużny nie mogło nie poruszyć. Postanowień i dobrej woli na pewno nie brakowało. Czy jednak po miesiącu każdy z nas może powiedzieć, że jego życie duchowe się zmieniło? Czy wszystkie obszary troski o swoją duszę zostały zagospodarowane? Czy już można wypatrywać duchowych owoców?

Liturgiczna tradycja każe w niedzielę dzisiejszą zasłaniać w kościołach krucyfiksy. Ten zewnętrzny znak oznajmia nam, że wchodzimy w czas kontemplacji Męki Pańskiej, którą zwieńczy obrzęd Wielkiego Piątku. Nasz Zbawiciel tak wiele trudu zainwestował w dzieło dokonania zbawienia. Jakim natężeniem wysiłku i starania ja, chrześcijanin żyjący dwadzieścia wieków później zdołam odpowiedzieć? Na owocny odzew zostało naprawdę niewiele dni.                         

Wasi duszpasterze. 

Aktualności

Niedziela Palmowa  

Niedziela Palmowa, zwana również w polskiej tradycji ludowej Kwietną lub Wierzbną Niedzielą, jest pamiątką uroczystego wjazdu Jezusa do Jerozolimy, kiedy to mieszkańcy miasta witali Go, machając gałązkami palmowymi. Taki niewielki szczegół, jak rzucanie palmowych liści pod nogi wjeżdżającemu Chrystusowi, dał później nazwę Niedzieli Palmowej, która rozpoczyna Wielki Tydzień. Kluczowym elementem obchodu tego dnia jest odczytanie ewangelicznego opisu powitania Chrystusa w Jerozolimie i poświęcenie palm. W zwyczajach ludowych Niedzieli Palmowej obok interpretacji chrześcijańskiej można odnaleźć ślady dawnych wierzeń związanych z obrzędami wegetacyjno-agrarnymi.

Polskie tradycyjne palmy wielkanocne nie są podobne do tych rosnących na Bliskim Wschodzie, ale symbolizują to samo – radość i triumf. Nasze palmy to gałązki wierzbowe, często upiększane bukszpanem, barwinkiem, cisem czy też widłakiem oraz papierowymi kwiatami. Bez wierzbowych witek nie ma tradycyjnej palmy wielkanocnej. Sama wierzba jako „drzewo miłujące życie” jest symbolem sił witalnych i odradzającego się co roku życia. Gałązki kwitnącej wierzby nazywane „baziami”, „kotkami” czy „kocankami” w przekonaniu ludu wiejskiego posiadały dobroczynną siłę, ponieważ pojawiały się najwcześniej na wiosnę i niosły nadzieję na odrodzenie się życia. Dodatkową nadzwyczajną siłę zyskiwały przez pobłogosławienie ich w kościele. Dzięki święceniu gałązki wierzbowe zostały wyjęta ze sfery profanum i włączone w sferę sacrum.

Z palmą wielkanocną wiązało się wiele wierzeń i praktyk. Nasi przodkowie wykorzystywali ją zaraz po jej poświęceniu, jak i przez cały rok do różnych rytuałów. Po wyjściu z kościoła uderzali się świeżo poświęconymi palmami, po powrocie do domu dotykano nią domowników i zwierzęta. Chłostanie palmą miało pobudzić siły witalne uderzanego i przekazać mu energię, siły żywotne i rozrodcze.

Według ludowych wierzeń poświęcona palma miała zabezpieczać gospodarstwo i domowników przez cały rok. Wierzbowe witki stawiano w oknie podczas burzy, by chroniły budynki od piorunów i pożaru. Uderzano nimi bydło wypędzane wiosną po raz pierwszy na pastwisko. Wkładano pod pierwszą skibę podczas orki, by zabezpieczały uprawy przed wyschnięciem, gradem, szkodnikami i zapewniły wysokie plony, oraz do uli, żeby pszczoły dobrze się rozmnażały i dawały dużo miodu. Apotropeiczne właściwości palmy widoczne są w zwyczaju wbijania krzyżyków palmowych w pole uprawne. W Poniedziałek Wielkanocny gospodarz kropił wodą święconą pola uprawne i wbijał krzyżyki z palmy. Wkładanie palmy w uprawy miało zapewnić obfite plony i zabezpieczyć zboże przed złą aurą.

Poświęcona palma według wierzeń ludowych miała właściwości sakralne, dlatego przechowywano ją do następnego roku za świętym obrazem, a gdy nadszedł czas przygotowania nowej, starą palono, ponieważ jako przedmiot święty nie mogła się poniewierać.

Tradycja wykonywania palm jest szczególnie bogata na Kurpiach i w niektórych miejscowościach Małopolski. W czasie Niedzieli Palmowej Łyse na Kurpiach staje się niezwykle kolorową miejscowością, ponieważ tam odbywa się konkurs palm kurpiowskich, które osiągają nieraz długość kilku metrów i są prawdziwymi barwnymi dziełami sztuki. Obecnie najpopularniejszą formą palmy w Polsce jest niewielka, ale bardzo kolorowa palma wileńska upleciona z suszonych kwiatów i traw. Wykorzystuje się tu również kłosy zboża. Wokół wierzbowego patyczka z baziami wite są suche kwiaty i inne rośliny, a całość wieńczy wiecha z naturalnej lub farbowanej mietlicy.

Z Niedzielą Palmową związany był zwyczaj, współcześnie już całkiem zapomniany, „chodzenia z pasyjką”. Jeszcze do początku XX wieku dzieci z ubogich rodzin chodziły od domu do domu i zbierały jajka na święta. Nosiły krzyżyk przybrany zielonymi gałązkami – „pasyjkę”, składały wierszowane życzenia i prosiły o datek. Po otrzymaniu jajek dawały gospodyni krzyżyk do pocałowania i odchodziły.

W katolickiej liturgii niedziela ta wprowadza nas przede wszystkim w medytację Męki Pana Jezusa oraz otwiera celebrację Wielkiego Tygodnia. Jest to także ostatnia chwila, by przez sakrament pokuty przygotować swoje wnętrze na owocne przeżywanie świętych tajemnic. Nie poprzestawajmy na celebrowaniu zewnętrznych znaków i podtrzymywaniu tradycji, ale jako świadomi chrześcijanie wejdźmy w całą głębię przeżywania świętych tajemnic.

Co u nas?

Wchodząc w przeżywanie Wielkiego Tygodnia w najbliższy piątek rozważając Drogę Krzyżową przejdziemy ulicami Drawna. Zapraszamy do udziału we Mszy Świętej jak zwykle o 1800, zaś tuż po jej zakończeniu udamy się z pieśnią i modlitwą na plenerowe rozważanie Męki Zbawiciela. Trasa będzie taka, jak w ubiegłych latach. Szczególnie serdecznie zapraszamy kandydatów przygotowujących się do przyjęcia bierzmowania i Pierwszej Komunii Świętej.

Dwa dni później Niedziela Palmowa wprowadzi nas w przeżywanie tajemnic Wielkiego Tygodnia. Oczywiście Msze Święte według stałego planu, a w czasie liturgii poświęcenie palm, zaś w Liturgii Słowa wsłuchiwać się będziemy w opis Męki Pańskiej. Tak, jak w minionych latach stało się naszym zwyczajem, przed południową Mszą Świętą zapraszamy do udziału w procesji z palmami. Procesja rozpocznie się o 1130 obrzędem odczytania fragmentu Ewangelii i poświęcenia palm – gromadzimy się przy krzyżu naprzeciwko stacji paliw.

Po zakończeniu Mszy Świętej zapraszamy do udziału w charytatywnym jarmarku wielkanocnym, organizowanym z inicjatywy pani dyrektor Drawieńskiego Ośrodka Kultury p. Sabiny Jóźwiak. Pierwsze informacje na temat programu i spodziewanych atrakcji już się ukazały, zainteresowani w najbliższych dniach bez wątpienia dotrą do wyczerpujących informacji na ten temat. Kluczowym jest, że wydarzenie to będzie okazją do duchowego i materialnego wsparcia naszego Czcigodnego Sąsiada, ks. Wojciecha Kozuba, proboszcza parafii Barnimie, zmagającego się ze znacznymi problemami zdrowotnymi. Wykorzystajmy jak najlepiej tę okazję, by wcielić w życie wielkopostne wezwanie do wyjścia naprzeciw potrzebującym.